- Nguồn gốc của sự phân loại phải bắt nguồn từ một yếu tố khách quan, chủ quan nào đó. Ngọc Jadeite Myanma hay còn gọi cẩm thạch loại chất lượng tốt rất ít trên tổng số ngọc khai thác được. ví dụ 1 tấn ngọc cầm thạch nói chung khai thác được khoảng 1% ngọc rất tốt, 2% ngọc tốt và 3% ngọc khá. Còn 95% còn lại đều là xấu và trung bình. Từ đó có 1 nhu cầu giả cao cấp. tức những loại trung bình hay xấu sẽ phải qua quá trình xử lý để loại bỏ tạp chất, bơm keo, nhuộm màu, phủ nhựa, phủ kính đánh lừa thị giác người chơi. Từ đó phát sinh nhu cầu kiểm định và phân loại đẳng cấp, và từ đó, ngọc myanma hay lục bảo bắt đầu sinh ra khái niệm A, B, C.
A là gì: định nghĩa thì dài dòng văn tự: Nói nôm na tự nhiên là A, nguyên thủy, nguyên bản là A. làm gì thì làm (chạm, khăc, cắt, xẻ, đục, khoan, đánh bóng…) không làm thay đồi cấu trúc, màu sắc, lý hóa của jadeite thì là A.
B: thường để chỉ ngọc jadeite đã trải qua quá trình ngâm axit nhẹ, nặng và khi đó khung xương của jade trở nên giòn hơn, họ phải phủ keo, bơm keo, phủ kính, phủ nhựa hoặc một số hợp chất hữu cơ tinh vi khác làm cho ngọc jadeite sau khi bị xử lý axit vẫn đạt độ cứng. Quá trình hóa đá polyme, epoxy sau khi bơm vào hoặc phủ trên bề mặt tôi cũng không nắm rõ kỹ thuật. chỉ đại khái tóm lại không phải ngẫu nhiên họ ngâm jadeite đẹp trong axit, mà do jadeite có nhiều tạp chất, cắt ra từng mảnh, lát nhỏ ngâm trong axit đun sôi ở nhiệt độ khoảng 80 độ, axit không bị bay hơi để tiết kiệm axit và tăng tốc quá trình hủy diệt tạp chất có trong jadeite. Dù axit nặng hay nhẹ thì quá trình này cũng để lại những lỗ nhỏ liti. Ngày ngày họ chơi chiêu như sa: tẩy axit xong nhưng không bơm keo mà bơm một số hợp chất hữu cơ tinh vi, các loại này rất khó bị phát hiện và ở Việt Nam thường xếp vào loại A. hơi lan man, nói chung B là có phủ keo bằng một số loại chất bị sếp vào B, thành ra sau này nó lách luật sài chất khác danh mục mặc định thì lại được xếp A.
Cập nhật hàng hóa B ngày này được phủ keo ỏ cấp độ nanomet, nhiều phòng lab tại VN thậm chí không thể phát hiện mà chỉ đoán mò ra giấy. Tôi từng nghe một bài giảng tại một khóa ngọc học tại trung tâm họ dạy. Nếu phát hiện có dấu hiệu xử lý thì đánh B, nếu phát hiện có dấu hiệu nhuộm màu thì đánh C. hiểu theo nghĩa nào đó thì vẫn là phán đoán chủ quan khá nhiều. nếu phát có dấu hiệu, không phải là câu khẳng định mà là câu có tính chất chưa rõ ràng. Do vậy cùng giám định một trung tâm nhưng gặp thằng kiểm định viên khác nhau có khi ra giấy khác nhau. Nếu phát hiện có dấu hiệu, vậy không phát hiện có dấu hiệu thì cho kết quả ngược lại. và ở cấp độ nanomet thì máy móc của VN chưa đủ tầm để phát hiện. tại sao 1 kiểm định tại VN chỉ là hơn 100k cho đến hơn 200k, trong khi 1 giấy kiểm định cấp cao của china là 1000 nhân dân tệ (khoảng 3,2tr vnđ). Gấp 15 đến 30 lần giá tại VN. Tại VN đi kiểm định nhiều còn được giảm giá. Ra PNJ khách quen có thể yêu cầu anh A, chị B giám định cho tôi. Giám định viên nhìn là biết khách quen nên từ ngữ giám định trong giấy là đẹp nhất có thể.
Cập nhật với những phòng kiểm định không mang tinh chất quốc gia, cũng chỉ là tư nhân địa phương kiểu như liblab thì bên china mỗi lần giám định khoảng 100 nhân dân tệ. khoảng 320k tiền Việt. cũng đắt hơn một ít, nhưng không đáng kể.
Lưu ý: khi mua jadeite nếu nhìn chứng chỉ là sai lầm to lớn. đó cũng chỉ là tài liệu tham khảo. cần tham khảo ý kiến anh, chị, em nhiều năm kinh nghiệm. họ có rất nhiều tờ giấy đã vứt đi và quá trình đeo thực tế, họ biết cái nào thật sự ok.
C. nói về loại hàng hóa nhuộm màu, ngày xưa họ nhuộm bằng cách ngâm jadeite trong dung dich oxyt crom tạo màu xanh, nhưng ngày nay tiến bộ lắm, ngâm chất gì tôi không rõ, nhưng kính lọc màu không phát hiện ra, axit tẩy cũng không ra. Nhưng có 1 đặc tính đều màu thì không có, nên có thể phát hiện ra nhờ sự đều màu. Bản chất nhuộm chỉ là đưa các oxyt kim loại hay chất hữu cơ thay thế nào đó vào jadeite thông qua các lỗ nhỏ. Tinh thể jadeite là không màu nên không thể nhuộm như nhuộm vải được. màu sắc chỉ len lỏi vào những chỗ hở nhất định và chỉ có giới hạn nhất định nào đó kẻ hở để màu len lỏi vào, vì vậy tạo ra sự không đều màu, chỡ trắng đục, chỗ xanh là vì vậy.
Ngoài ra còn có loại hàng hóa AB, nghĩa là đá cẩm thạch mỏ mới, hạt giống không có tốt do khai thác ở rìa các dãy núi bên myanma, loại nảy hên xui lắm, chỗ ngon, chỗ không, vì vậy nó hơi mềm, khó mài và họ phải bo keo (một hình thức làm cho ngọc không bị bể khi mài (loại ngọc này nguyên liệu thô giá rẻ, nó thường là chủng đậu xanh hoặc loại lục lam xấu). sau khi mài vòng xong vẫn phải tiếp tục bo keo, mài hết keo thì nó lại bể, chỉ là mài mỏng đi tạo động bóng mà thôi. Do vậy nó lai lai. Phía dưới không keo thì A, nhưng trên dính keo thì B. dân buôn gọi hàng AB cho nhanh, loại này giá rẻ, đôi khi chỉ vài trăm k là có 1 cái vòng tay. Đeo loại này chủ yếu tập chơi, chả có năng lượng năng lẽo gì cả và mua càng nhiều thì càng rác. Loại mấy trăm k một vòng, ai sưu tập càng nhiều thì càng tha rác về nhà càng nhiều, sau chục năm là một nhà rác về ngọc cấp thấp và không có giá trị sưu tập, truyền đời hay hồi môn gì cả. dùng cho người mới tập chơi.
Loại BC là vừa có keo, vừa nhuộm màu, loại này đeo nhiều có khi ung thư da, dù là người mới đeo phong thủy cũng không nên, nó tệ hơn loại AB.
Mẹo nhìn ra A
Cách 1: lấy tỷ trọng 3,33g/cm3 làm chuẩn. Còn 3,30g/cm3 hay thấp hơn 3,33g/cm3 đều là hàng B hay C cả. còn chiết xuất thì hầu như B nó cũng cho ra 1.66. căn cứ vào tỷ trọng g/cm3 là cách làm thủ công tại nhà và cho kết quả ấn tượng (tôi có mấy bài đo thủ công tỷ trọng ngọc jadeite, vui lòng coi lại bài cũ)
Cách 2: dùng một thanh mã não như ngón tay, treo tòn ten ngọc cầm thạch và dùng thanh mã não gõ vào. Nếu tiếng kêu du dương, ngân vang và kéo dài thì A. 1 số sản phẩm ngâm axit nhẹ cũng kêu thanh nhưng không du dương và ngân vàng dài. Còn tệ hơn thì âm thanh khản, đục thì là B hay C chính hiệu.
Cách 3: cắt 1 ít giấy vụn thật nhỏ, mài nóng miếng cẩm thạch lên vải, sau khi xác định là đủ ấm thì cho nó hit giấy. nếu hít giấy là B.
Cách 4: dùng đèn cực tím đối với ngọc cầm thạch làm ra từ lâu, tầm khoảng 100 năm đến vài chục năm đổ lại thì có tác dụng. ngày nay họ không dùng keo epoxy nữa nên đèn cực tím vô tác dụng. Tuy nhiên hàng cũ, xưa thì vẫn còn tác dụng. đặc biệt hàng giả cấp thấp thì vẫn còn tác dụng. soi vào mà phát huỳnh quang sáng lên là thua.
_ Nguồn do AD Thiên Ngọc Kinh sưu tầm_
A là gì: định nghĩa thì dài dòng văn tự: Nói nôm na tự nhiên là A, nguyên thủy, nguyên bản là A. làm gì thì làm (chạm, khăc, cắt, xẻ, đục, khoan, đánh bóng…) không làm thay đồi cấu trúc, màu sắc, lý hóa của jadeite thì là A.
B: thường để chỉ ngọc jadeite đã trải qua quá trình ngâm axit nhẹ, nặng và khi đó khung xương của jade trở nên giòn hơn, họ phải phủ keo, bơm keo, phủ kính, phủ nhựa hoặc một số hợp chất hữu cơ tinh vi khác làm cho ngọc jadeite sau khi bị xử lý axit vẫn đạt độ cứng. Quá trình hóa đá polyme, epoxy sau khi bơm vào hoặc phủ trên bề mặt tôi cũng không nắm rõ kỹ thuật. chỉ đại khái tóm lại không phải ngẫu nhiên họ ngâm jadeite đẹp trong axit, mà do jadeite có nhiều tạp chất, cắt ra từng mảnh, lát nhỏ ngâm trong axit đun sôi ở nhiệt độ khoảng 80 độ, axit không bị bay hơi để tiết kiệm axit và tăng tốc quá trình hủy diệt tạp chất có trong jadeite. Dù axit nặng hay nhẹ thì quá trình này cũng để lại những lỗ nhỏ liti. Ngày ngày họ chơi chiêu như sa: tẩy axit xong nhưng không bơm keo mà bơm một số hợp chất hữu cơ tinh vi, các loại này rất khó bị phát hiện và ở Việt Nam thường xếp vào loại A. hơi lan man, nói chung B là có phủ keo bằng một số loại chất bị sếp vào B, thành ra sau này nó lách luật sài chất khác danh mục mặc định thì lại được xếp A.
Cập nhật hàng hóa B ngày này được phủ keo ỏ cấp độ nanomet, nhiều phòng lab tại VN thậm chí không thể phát hiện mà chỉ đoán mò ra giấy. Tôi từng nghe một bài giảng tại một khóa ngọc học tại trung tâm họ dạy. Nếu phát hiện có dấu hiệu xử lý thì đánh B, nếu phát hiện có dấu hiệu nhuộm màu thì đánh C. hiểu theo nghĩa nào đó thì vẫn là phán đoán chủ quan khá nhiều. nếu phát có dấu hiệu, không phải là câu khẳng định mà là câu có tính chất chưa rõ ràng. Do vậy cùng giám định một trung tâm nhưng gặp thằng kiểm định viên khác nhau có khi ra giấy khác nhau. Nếu phát hiện có dấu hiệu, vậy không phát hiện có dấu hiệu thì cho kết quả ngược lại. và ở cấp độ nanomet thì máy móc của VN chưa đủ tầm để phát hiện. tại sao 1 kiểm định tại VN chỉ là hơn 100k cho đến hơn 200k, trong khi 1 giấy kiểm định cấp cao của china là 1000 nhân dân tệ (khoảng 3,2tr vnđ). Gấp 15 đến 30 lần giá tại VN. Tại VN đi kiểm định nhiều còn được giảm giá. Ra PNJ khách quen có thể yêu cầu anh A, chị B giám định cho tôi. Giám định viên nhìn là biết khách quen nên từ ngữ giám định trong giấy là đẹp nhất có thể.
Cập nhật với những phòng kiểm định không mang tinh chất quốc gia, cũng chỉ là tư nhân địa phương kiểu như liblab thì bên china mỗi lần giám định khoảng 100 nhân dân tệ. khoảng 320k tiền Việt. cũng đắt hơn một ít, nhưng không đáng kể.
Lưu ý: khi mua jadeite nếu nhìn chứng chỉ là sai lầm to lớn. đó cũng chỉ là tài liệu tham khảo. cần tham khảo ý kiến anh, chị, em nhiều năm kinh nghiệm. họ có rất nhiều tờ giấy đã vứt đi và quá trình đeo thực tế, họ biết cái nào thật sự ok.
C. nói về loại hàng hóa nhuộm màu, ngày xưa họ nhuộm bằng cách ngâm jadeite trong dung dich oxyt crom tạo màu xanh, nhưng ngày nay tiến bộ lắm, ngâm chất gì tôi không rõ, nhưng kính lọc màu không phát hiện ra, axit tẩy cũng không ra. Nhưng có 1 đặc tính đều màu thì không có, nên có thể phát hiện ra nhờ sự đều màu. Bản chất nhuộm chỉ là đưa các oxyt kim loại hay chất hữu cơ thay thế nào đó vào jadeite thông qua các lỗ nhỏ. Tinh thể jadeite là không màu nên không thể nhuộm như nhuộm vải được. màu sắc chỉ len lỏi vào những chỗ hở nhất định và chỉ có giới hạn nhất định nào đó kẻ hở để màu len lỏi vào, vì vậy tạo ra sự không đều màu, chỡ trắng đục, chỗ xanh là vì vậy.
Ngoài ra còn có loại hàng hóa AB, nghĩa là đá cẩm thạch mỏ mới, hạt giống không có tốt do khai thác ở rìa các dãy núi bên myanma, loại nảy hên xui lắm, chỗ ngon, chỗ không, vì vậy nó hơi mềm, khó mài và họ phải bo keo (một hình thức làm cho ngọc không bị bể khi mài (loại ngọc này nguyên liệu thô giá rẻ, nó thường là chủng đậu xanh hoặc loại lục lam xấu). sau khi mài vòng xong vẫn phải tiếp tục bo keo, mài hết keo thì nó lại bể, chỉ là mài mỏng đi tạo động bóng mà thôi. Do vậy nó lai lai. Phía dưới không keo thì A, nhưng trên dính keo thì B. dân buôn gọi hàng AB cho nhanh, loại này giá rẻ, đôi khi chỉ vài trăm k là có 1 cái vòng tay. Đeo loại này chủ yếu tập chơi, chả có năng lượng năng lẽo gì cả và mua càng nhiều thì càng rác. Loại mấy trăm k một vòng, ai sưu tập càng nhiều thì càng tha rác về nhà càng nhiều, sau chục năm là một nhà rác về ngọc cấp thấp và không có giá trị sưu tập, truyền đời hay hồi môn gì cả. dùng cho người mới tập chơi.
Loại BC là vừa có keo, vừa nhuộm màu, loại này đeo nhiều có khi ung thư da, dù là người mới đeo phong thủy cũng không nên, nó tệ hơn loại AB.
Mẹo nhìn ra A
Cách 1: lấy tỷ trọng 3,33g/cm3 làm chuẩn. Còn 3,30g/cm3 hay thấp hơn 3,33g/cm3 đều là hàng B hay C cả. còn chiết xuất thì hầu như B nó cũng cho ra 1.66. căn cứ vào tỷ trọng g/cm3 là cách làm thủ công tại nhà và cho kết quả ấn tượng (tôi có mấy bài đo thủ công tỷ trọng ngọc jadeite, vui lòng coi lại bài cũ)
Cách 2: dùng một thanh mã não như ngón tay, treo tòn ten ngọc cầm thạch và dùng thanh mã não gõ vào. Nếu tiếng kêu du dương, ngân vang và kéo dài thì A. 1 số sản phẩm ngâm axit nhẹ cũng kêu thanh nhưng không du dương và ngân vàng dài. Còn tệ hơn thì âm thanh khản, đục thì là B hay C chính hiệu.
Cách 3: cắt 1 ít giấy vụn thật nhỏ, mài nóng miếng cẩm thạch lên vải, sau khi xác định là đủ ấm thì cho nó hit giấy. nếu hít giấy là B.
Cách 4: dùng đèn cực tím đối với ngọc cầm thạch làm ra từ lâu, tầm khoảng 100 năm đến vài chục năm đổ lại thì có tác dụng. ngày nay họ không dùng keo epoxy nữa nên đèn cực tím vô tác dụng. Tuy nhiên hàng cũ, xưa thì vẫn còn tác dụng. đặc biệt hàng giả cấp thấp thì vẫn còn tác dụng. soi vào mà phát huỳnh quang sáng lên là thua.
_ Nguồn do AD Thiên Ngọc Kinh sưu tầm_